Atatürk Kronolojisi
l881
Atatürk’ün Selânik’te doğumu.
1886
Atatürk’ün ilk öğrenimine başlaması (Kısa bir süre mahalle mektebine devam etmiş, daha sonra çağdaş eğitim yapan Şemsi Efendi Okulu’na geçerek ilkokulu burada bitirmiştir.)
1888
Atatürk’ün babası Ali Rıza Efendi’nin ölümü.
1893
Atatürk’ün Selânik Askerî Rüştiyesi’ne girişi (Atatürk kısa bir süre Selânik Mülkiye Rüştiyesi’ne gitmişse de öğrenimine daha sonra Askerî Rüştiye’de devam etmiş ve okulu 1896 yılında bitirmiştir. Bu okulda matematik öğretmeni. Mustafa Efendi, genç öğrencisi Mustafa’nın adının sonuna “Kemal” ismini ilâve etmiştir.) Atatürk’ün Manastır Askerî ıdadisi’ne girişi ( 1899 yılında bitirmiştir) Atatürk’ün Manastır Askerî ıdadisi’ni bitirerek ıstanbul’da Harp Okulu’nun piyade sınıfına yazılışı, Atatürk’ün teğmen rütbesiyle Harp Okulu’nu bitirişi ve öğrenimine Harp Akademisi’nde devam etmesi.
1908
Atatürk’ün üsteğmen oluşu.
11 Ocak 1905
Atatürk’ün Kurmay Yüzbaşı rütbesiyle H.arp Akademisi’nden mezun oluşu.
5 Şubat 1905
Atatürk’ün -kurmaylık stajı için- Şam’da 5. Ordu emrine atanması.
10 Şubat 1905
Atatürk’ün Şam’a gitmek üzere ıstanbul’dan hareketi.
Ekim 1906
Atatürk’ün Şam’da bazı arkadaşları ile gizli olarak “Vatan ve Hürriyet Cemiyeti”ni kuruşu.
20 Haziran 1907
Atatürk’ün kolağası (kıdemli yüzbaşı) oluşu.
13 Ekim 1907
Atatürk’ün Şam’dan, merkezi Manastır’ da bulunan 3. Ordu Karargâhı’na atanması (Bu karargâhın Selânik’teki şubesinde çalıştırılmıştır. )
23 Şubat1908
Atatürk’ün General Litzmann’dan çevirdiği “Takımın Muharebe Talimi” adlı -askerî eğitimle ilgili- kitabın Selânik’te yayımlanması.
22 Haziran 1908
Atatürk’e, 3. Ordu Kararğâhı’ndaki görevinin yanısıra İsküp-Selânik arasındaki demiryolu müfettişliği görevinin de verilmesi.
23 Temmuz 1908
ıkinci Meşrutiyet’in ilânı.
13 Ocak 1909
Atatürk’ün İçüncü Ordu Selânik Redif Tümeni Kurmay Başkanlığı’na getirilişi.
3 Nisan1909
ıstanbul’da ıkinci Meşrutiyet’e karşı -avcı taburlarının ayaklanmasıyla- büyük isyan çıkması (31 Mart ısyanı)
15/16 Nisan 1909
Atatürk’ün Hareket Ordusuyla beraber -bu orduriun Kurmay Başkanı olarak- Selânik’ten ıstanbul’a hareketi.
19 Nisan 1909
Atatürk’ün Hareket Ordusu’yla beraber ıstanbul’a gelişi.
16 Mayıs 1909
Atatürk’ün 31 Mart olayının bastırılmasından sonra tekrar Selânik’e dönüşü.
30 Ağustos 1909
Atatürk’ün -kolağası rütbesiyle- Cumalı Karargâhı’ndaki askerî manevra’ya katılışı.
8 Eylül 1909
Cumalı Karargâhı’ndaki askerî manevranın sona erişi ve Atatürk’ün Cumalı’den ayrılışı.
22 Eylül1909
Selânik’te “ıttihat ve Terakki Büyük Kongresi”nin toplanışı (Atatürk, bu kongrede bir konuşma yaparak ordunun siyasetten çekilmesi gereğini savunmuştur.)
5 Kasım 1909
Atatürk’ün -Selânik Redif Tümeni Kurmay Başkanlığından- tekrar İçüncü Ordu Karargâhı’na atanması.
1909
Atatürk’ün “Cumalı Ordugâhı” adlı kitabının Selânik’te yayımlanması (Bu küçük kitap, 30 Ağustos-8 Eylül 1909 arasında Cumalı Kararaâhı’nda yapılan askerî manevra esasında tutulan not ve krokilerden oluşmuştur.)
6 Eylül 1910
Atatürk’ün İcüncü Ordu Subay Talimgâhı Komutanlığı’na atanması.
Eylül 1910
Atatürk’ün orduyu temsilen, Pikardi manevralarını izlemek amacıyla Fransa’ya gönderilişi.
1 Kasım 1910
Atatürk’ün İcüncü Ordu Subay Talimgâhı Komutanlığı’ndan tekrar İçüncü Ordu Karargâhı’na atanması.
15 Ocak 1911
Atatürk’ün, 5. Kolordu Karargâhı’nda, daha sonra yine Selânik’te bulunan 38. Piyade Alayı’nda görevlendirilmesi.
Mart 1911
Atatürk’ün Arnaveıtluk’ta çıkan isyanı bastırmak üzere düzenlenen harekâtta Harbiye Nazırı Mahmut Şevket Paşa’nın yanında görev alışı.
19 Nisan 1911
Atatürk’ün 5. Kolordu’nun Selânik-Kılkış arasında yaptığı manevralara -kolağası rütbesiyle- katılması (Manevra 20 Nisan 1911 akşamı sona ermiştir.)
14 Eylül 1911
Atatürk’ün, Selânik’te 38. Piyade Alay, Kumandanlığı’ndaki görevinden alınarak ıstanbul’da Genelkurmay I. Şube’de bir göreve atanması.
29 Eylül 1911
ıtalyanların Trablusgarp’ta Osmanlı Devleti’ne harp ilânı
5 Ekim 1911
ıtalyanların Trablusgarp’a saldırıya geçmesi Atatürk’ün, Trablusgarp’a gönüllü gitmek üzere -Gâzeteci Mustafa Şerif kimliği ile- bir kısım arkadaşlarıyla beraber ıstanbul’dan ayrılışı (ıskenderiye üzerinden Trablusgarp’a geçmiştir.)
27 Kasım 1911
Atatürk’ün binbaşılığa terfi edişi
8 Aralık 1911
Atatürk ve arkadaşlarının Bingazi’ye gelişi (Atatürk, burada Tobruk Bölgesi komutanı Ethem Paşa’nın Kurmay Başkanı olarak göreve başlamıştır.)
19 Aralık 1911
Atatürk’ün -Ethem Paşa’nın yerine- Tobruk Bölgesi Komutanlığı’na getirilişi
30 Aralık 1911
Atatürk’ün Derne’ye gelişi ve Derne doğusundaki Şark Gönüllüleri Komutanlığı’ nı üzerine alışı.
l9ll
Atatürk’ün, “Tâbiye Tatbikat Seyahatı” adlı kitabının Selânik’te yayımlanması (Bu küçük kitap, 5. Kolordu’nun 19-20 Nisan 1911 günleri yaptığı ve Atatürk’ün de kolağası rütbesiyle katıldığı bir askeri tatbikatın not ve krokilerinden oluşmuştur.)
12 Mart 19l2
Atatürk’ün Deme Komutanlığı’na atanması
1912
Karadağ’ın harp ilânı ile Balkan Harbi’nin başlaması
24 Ekim l912
Atatürk’ün Trablusgarp’tan ıstanbul’a hareketi
25 Kasım 1912 Atatürk’ün Gelibolu’da bulunan Bahr-i , Sefîd (Akdeniz) Boğazı Kuvay-ı Mürettebesi Komutanlığı Harekât Şubesi Müdürlüğü’ne atanması
1 Aralık 1912
Atatürk’ün ıstanbul’dan Bolayır’a hareketi
1912
Atatürk’ün, General Litzmann’dan çevirdiği “Bölüğün Muharebe Talimi” adlı -askerî eğitimle ilgili- kitabın ıstanbul’da yayımlanması
27 Ekim 1913
Atatürk’ün Sofya Ataşemiliterliğine atanması
20 Kasım 1913
Atatürk’ün Sofya’ya gelişi.
11 Ocak 1914
Atatürk’e, Sofya Ataşemiliterliğine ilâveten Belgrat ve Çetine Ataşemiliterliklerini de yürütme görevi verilmesi.
1 Mart 1914
Atatürk’ün yarbaylığa terfi edişi.
Mayıs 1914
Atatürk’ün, Nuri (Conker)’in “Zâbit ve Kumandan” adlı,konferanslardan oluşan eseri üzerine, -onunla sohbet şeklinde “Zâbit ve Kumandanla Hasbihal” adlı kitabını yazması (Bu kitap, bir süre gecikme ile 1918 Aralık ayında ıstanbul’da yayımlanmıştır.
1 Ağustos 1914
Almanya’nın Rusya’ya harp ilânı ile I. Dünya Savaşı’nın başlaması.
29 Ekim 1914
Osmanlı. Devleti’nin, I. Dünya Savaşı’na girişi.
20 Ocak 1915
Atatürk’ün, Tekirdağ’da teşkil edilecek 19. Tümen Komutanlığı’na atanması.
2 Şubat 1915
Atatürk’ün Tekirdağ’a gelişi ve 19. Tüme- ni kurma çalışmalarına başlaması.
25 Şubat 1915
Tekirdağ’daki 19. Tümen Komutanlığı’nın Maydos (Eceabat)’a nakli ve Atatürk’ün 19. Tümen Komutanlığı üzerinde olmak üzere Maydos Bölgesi Komutaııı olarak görevini sürdürmesi.
18 Mart 1915
Çanakkale Boğazı’nı geçmeye teşebbüs eden ıngiliz donanmasının, ağır zayiat vererek başan kazanamaması.
23 Mart 1915
Gelibolu’da 5. Ordu’nun kurulması kararı ve komutanlığına Alman Generali Liman von Sanders’in atanması (26 Mart 1915 günü Gelibolu’ya gelmiştir.)
18 Nisan 1915
Atatürk’ün komutasındaki 19. Tümenin, 5. Ordu’nun genel ihtiyatını oluşturmak üzere Bigalı’ye gönderilişi.
25 Nisan 1915
Çanakkale’de ıngilizlerin Seddülbahir ve Arıbumu bölgesinde çıkarma hareketine başlaması; Bigali’den gelen Atatürk komutasındaki 19. Tümen kuvvetlerinin taarruzu ile geri çekilmeye mecbur edilişi (Düşman çıkarması 26 ve 27 Nisan günleri de devam etmiş; ancak Atatürk komutasındaki askerlerimizin kahramanca savunması karşısında başarısız kalmıştır.)
1 Haziran 1915
Atatürk’ün albaylığa terfi edişi.
15 Temmuz 1915
Atatürk’e Harp Madalyası verilişi.
6 Ağustos 1915
Düşmanın Çanakkale’de takviyeli kuvvetlerle yeni bir taarruzu (Bu taarruz, 7 Ağustos 1915 günü de devam etmiş, ancak Atatürk’ün aldığı önlemler sayesinde gelişme imkânı bulamamıştır. )
Düşmanın akşam Anafartalar bölgesine asker çıkararak bu bölgeden de ilerleme girişimi.
8 Ağustos 1915
Atatürk’ün -General Liman von Sanders’ in emri ile- “Anafartalar Grubu Komutanlığı”na getirilişi.
9 Ağustos 1915
Atatürk komutasındaki kuvvetlerin, Anafartalar bölgesinde ıngilizlere taarruzu; düşmanın tekrar çıkarma yaptığı kıyılara itilmesi.
10 Ağustos 1915
Atatürk komutasındaki kuvvetlerin, Conk· bayırı’nda ıngilizlere taarruzu ve düşmanın ilerlemesine imkân verilmemesi (Bugünkü muharebeler esnasında Atatürk’ün kalbini hedef alan bir kurşun, göğüs cebindeki. saate çaıpıp geri döndüğünden, kendisi mutlak bir ölümden kurtuldu.)
1 Eylül 1915
Atatürk’e, Anafartalar Grubu Komutanlığı’ndaki üstün başanlan sebebiyle “Muharebe Gümüş Liyakat Madalyası” verilişi.
10 Aralık 1915
Atatürk’ün,”Anafartalar Grubu Komutanlığı”ndan istifası (Bu istifa,5.0rdu Komutanı General Limon von Sanders tarafından kabul edilmemiş, kendisi izinli olarak ıstanbul’a dönmüştür.)
19/20 Aralık 1915
ıngilizlerin gece Çanakkale’yi tâhliye etmeleri.
17 Ocak 1916
Atatürk’e,”Anafartalar Grubu Komutanlığı”ndaki üstün başarıları sebebiyle “Muharebe Altın Liyakat Madalyası” verilişi.
27 Ocak 1916
Atatürk’ün, karargâhı Edirne’de bulunan 16. Kolordu Komutanlığı’na atanması (Edirne’deki bu kolordu, Kafkas Cephesinin önem kazanması üzerine bir süre sonra aynı adla Diyarbakır’a nakledilmiştir.)
11 Mart 1916
Atatürk’ün, Karargâhı Diyarbakır’a nakledilmesi kararlaştırılan 16. Kolordu Komutanlığına atanması (Başkomutan Vekili Enver Paşa, bugün Atatürk’e telgraf çekerek Kolordu Karargâhıyla Resülayn (Ceylanpınar) üzerinden hemen Diyarbakır’a hareket etmesini istemiştir.)
12 Mart 1916
Atatürk’ün,-16. Kolordu’nurı Edirne’den Diyarbakır’a kaydırılması üzerine- Edirne’den ıstanbul’a hareketi.
16 Mart 1916
Atatürk’ün, Diyarbakır’daki görevine gitmek üzere ıstanbul’dan ayrılışı.
26 Mart 1916
Atatürk’ün Diyarbakır’a gelerek 16. Kolordunun komutasını üzerine alması.
1 Nisan 1916
Atatürk’ün mirliva (tuğgeneral)’lığa terfi edişi.
Haziran 1916
16. Kolordu Karargâhı’nın Diyarbakır’dan Silvan’a nakledilmesi.
3 Ağustos 1916
Atatürk komutasındaki kuvvetlerin Bitlis ve Muş yönünde taarruza geçişi.
8 Ağustos 1916
Atatürk komutasındaki kuvvetlerin sabah Muş’u, akşam Bitlis’i düşman işgalinden kurtarışı.
13 Aralık 1916
Atatürk’ün, -Ahmet ızzet Paşa’nın izinli olarak kısa bir süre ıstanbul’a gitmesi üzerine – vekâleten karargâhı Diyarbakır’da bulunan 2. Ordu Komutanlığı’na atanması.
16 Aralık 1916
Atatürk’ün, Silvan’dan hareketle Sekerat’ ta 2. Ordu Karargâhı`na gelerek Komutan Vekilliği görevini üzerine alışı.
3 Ocak 1917
Atatürk’ün, -Ahmet ızzet Paşa’nın izinden dönüşü üzerine- Sekerat’ta 2. Ordu Komutan Vekilliği’nden aynlarak Silvan’a dönüşü.
14 Şubat 1917
Atatürk’ün Hicaz Kuvve-i Seferiyesi Komutanlığı’na atanması.
21 Şubat 1917
Atatürk’ün Şam’a gitmek üzere Diyarbakır’dan ayrılışı.
5 Mart l917
Atatürk’ün Şam’a gelişi ve Sina Cephesini teftişi.
5 Mart 19l7
Atatürk’ün Diyarbakır’daki 2. Ordu’ya vekâleten Komutan atanması.
11 Mart 1917
Atatürk’ün 2. Ordu Komutan Vekili olarak Şam’dan Diyarbakır’a donüşü
16 Mart 1917
Atatürk’ün 2. Orduya asaleten komutan atanması
14 Mayıs 1917
Atatürk’ün Muş’un ikici defa düşman işgalinden kurtarışı (Muş, 8 Ağustos 1916 da kurtarılmış ise de 25 Ağustos 1916 da tekrar Rusların eline düşmüştü.)
5 Temmuz 1917
Atatürk’ün, General Falkenhein’in komutasındaki Yıldırım Orduları Grubu Komutanlığı’na bağlı olarak Halep’te oluşturulması kararlagtırılan Yedinci Ordu Komutanlığı’na atanması.
Temmuz 1917
Atatürk’ün Diyarbakır’dan ıstanbul’a hareketi (7.0rdu Karargâhı’nı oluşturmak üzere Başkomutan Vekili Enver Paşa tarafından ıstanbul’a çağrılmıştır.)
Temmuz 1917
Atatürk’ün Diyarbakır’dan ıstanbul’a gelişi
15 Ağustos 1917
Atatürk’ün ıstanbul’dan Halep’e hareketi (7.0rdu Karargâhı Halep’in Aziziye mevkiinde idi.)
20 Eylül 1917
Atatürk’ün, Halep’ten -genel durum değerlendirmesi ve General Falkenhein ile anlaşmazlığına dair- Sadrazam ve Dahiliye Nazırı Talât Paşa ile Başkomutan Vekili ve Harbiye Nazırı Enver Paşa’ya raporu
Ekim Başı l917
Atatürk’ün, -Yıldırım Orduları Komutanı General Falkenhein’le anlaşmazlık sonucu- Yedinci Ordu Komutanlığı’ndan istifa edişi
9 Ekim 1917
Atatürk’ün tekrar Diyarbakır’da bulunan 2. Ordu Komutanlığı’na atanması (Atatürk, bu atamayı kabul etmediğinden işlem yürürlülük kazanmamış, kendisi 2. Ordu Komutanı sıfatiyle izinli sayılarak Halep’ten ıstanbul’a gelmiştir.)
Ekim Sonu 1917
Atatürk’ün, Halep’ten ıstanbul’a dönüşü (9 ay kadar ıstanbul’da kalmıştır.)
7 Kasım 1917
Atatürk’ün, ıstanbul’da Genel Karargâhta görevlendirilmesi
15 Aralık 1917
Atatürk’ün, Veliaht Vahdettin Efendi’nin maiyetinde Almanya’ya gitmek üzere ıstanbul’dan ayrılışı
4 Ocak l918
Atatürk’ün Almanya seyahatinden ıstanbul’a dönüşü
13 Mayıs l9l8
Atatürk’ün, böbrek rahatsızlığı sebebiyle tedavi için ıstanbul’dan Viyana’ya hareketi (Viyana ve Karlsbat’ta 2,5 ay kadar tedavi görmüştür.)
4 Ağustos 19l8
Atatürk’ün Viyana’dan ıstanbul’a dönüşü
7 Ağustos l918
Atatürk’ün, General Falkenhein’in yerine Yıldırım Orduları Grubu Komutanlığı’na getirilmiş olan General Liman von Sanders’in emrindeki 7. Ordu’ya tekrar komutan atanması
15 Ağustos l918
Atatürk’ün, ikinci defa atandığı 7. Ordu Komutanlığı görevine başlamak üzere ıstanbul’dan Halep’e gelişi (Halep’te bir gün kaldıktan sonra 7. Ordu Karargâhı’nın bulunduğu Nablus’a gitmiştir. )
19 Eylül 1918
ıngilizlerin Halep Cephesi’nde büyük kuvvetlerle taarruza başlaması (Bu ıngiliz taarruzu karşısında 8. Ordu Cephesi’nin yarılması üzerine 4 ve 7. Ordular da çekilme mecburiyetinde kalmışlardı. Atatürk komutasındaki 7. Ordu birlikleri düzenini ve savaş kudretini bozmadan Riyad’a, oradan da Halep’e çekildi.)
26 Ekim l9l8
Atatürk komutasındaki 7. Ordu kuvvetlerinin tekrar taarruza geçen düşman kuvvetlerini Halep’in kuzeyinde durdurması ve düşmanın bu hattı geçmesine imkân verilmemesi
30 Ekim 1918
Mondros Mütarekesi’nin imzalanması
31 Ekim 1918
Atatürk’ün -7.0rdu Komutanlığı da üzerinde kalmak üzere- Yıldırım Orduları Grubu Komutanlığı’na atanması ve Katma’dan Adana’ya gelerek General Liman von Sanders’den komutanlık görevini devralması
7 Kasım 1918
Yıldırım Orduları Grubu ve 7.0rdu Komutanlıklarının kaldırılması ve Atatürk’ün Ordu Kumandanı sıfatiyle Harbiye Nezareti emrine verilmesi
10 Kasım 1918
Atatürk’ün Adana’dan trenle ıstanbul’a hareketi
13 Kasım 1918
Atatürk’ün, Adana’dan ıstanbul’a gelişi
Aralık 1918: Atatürk’ün,-1914 yılı Mayısında yazdığı- “Zâbit ve Kumandan ıle Hasbihal” adlı kitabının ıstanbul’da yayımlanması
30 Nisan 1919
Atatürk’ün 9.0rdu Kıtaatı Müfettişliği’ne atanması
16 Mayıs 1919
Atatürk’ün Anadolu’ya geçmek üzere Bandırma Vapuru i1e ıstanbul’dan ayrılısı…