Basın ve sosyal medyaya yeni yaptırımlar getiren düzenleme, TBMM Adalet Komisyonu’ndan geçti. Bir yıldan üç yıla kadar hapis cezası öngörülen ‘halkı yanıltıcı bilgiyi alenen yayma’ suçunun yer aldığı 29. madde de kabul edildi.
Teklifin 29’uncu maddesiyle Türk Ceza Kanunu’nun 217’nci maddesine 217/A maddesi eklendi. Halkı Yanıltıcı Bilgiyi Alenen Yayma başlıklı madde
“Sırf halk arasında endişe, korku veya panik yaratmak saikiyle, ülkenin iç ve dış güvenliği, kamu düzeni, genel sağlığı ile ilgili gerçeğe aykırı bir bilgiyi, kamu barışını bozmaya elverişli şekilde alenen yayan kimse, bir yıldan üç yıla kadar hapis cezasıyla cezalandırılır” şeklinde.
Bu madde; basın, düşünce ve düşünceyi açıklama, halkın doğru bilgi edinme özgürlüğünü tamamen yok edecek, ülkemizde olmayan demokrasinin cenaze namazını kıldıracak, ileride ne gibi toplumsal çalkantı ve patlamalara neden olacağı bugünden kestirilemeyecek korkunçlukta, çok tehlikeli bir düzenlemedir.
Komisyondan geçen bu yasa maddesinin meclis genel kurulunda da aynen kabul edilerek yasalaşması halinde, uzun vadede en büyük zararı, iş başındaki saray iktidarı görecektir.
Bir yıldan üç yıla kadar hapis cezası öngören bu madde ile getirilen suçun tanımı, ceza hukukunun evrensel kuralı olan, kanunsuz suç ve ceza olmaz, suçların kanuniliği ilkesine açıkça aykırıdır.
Bu suçun kanuni unsurları, net ve açık bir şekilde tanımlanmamış, sınırları net bir şekilde çizilmemiş, suç oluşturacak maddi eylemin kalıbı açıkça ortaya konmamıştır.
“Sırf halk arasında endişe, korku veya panik yaratmak saikiyle” cümlesinde yer alan; “sırf”ne anlama gelmektedir?
Sanırım; sadece, münhasıran anlamına gelmektedir.
Gerçeğe aykırı bilginin; sırf, yani münhasıran endişe, korku ve panik yaratmak saikiyle yayıldığını nasıl anlayacaksınız? Endişe, korku ve panik yaratmak saikiyle yayılmış bilgileri, endişe, korku ve panik yaratmak saikiyle yayılmamış olan bilgilerden nasıl ayırıp tespit edeceksiniz, işinize geldiği gibi mi?
“ülkenin iç ve dış güvenliği, kamu düzeni, genel sağlığı”ne anlama gelmektedir. ?
Her yere çekilebilecek, eğilip bükülebilecek, iki ucu açık kavramlardır bunlar.
“Gerçeğe aykırı bilgiler” den maksat nedir?
Hangi gerçeklere aykırı bilgiler?
Objektif, evrensel, bilimsel, yaşanan olaylarla örtüşen, demokratik gerçeklere mi,
Yoksa; sarayın, iş başındaki iktidarın ve onun emrindeki savcı ve hakimlerin kafalarındaki sübjektif, işlerine gelen kendi kafalarından geçirdikleri kişisel gerçeklerine aykırı bilgiler mi?
Hangisi?
“kamu barışını bozmaya elverişli şekilde” ibaresi ne anlama gelmektedir?
Kamu barışı nedir, kamu barışını bozmaya elverişlilik ne anlama gelmektedir?
Tanımları, başı ve kıçı belli olmayan her yöne çekilebilen, soyut kavramlar bunlar.
“Alenen yaymak” bu yeni suç tipinin en anlaşılabilir net ve açık tek kavramıdır.
Alenen yaymaktan murat edilenin; basın ve sosyal medya olduğu açıkça anlaşılmaktadır. Yani, gazeteciler ve sosyal medya kullanıcıları, bu yeni suç tipinde topun ağzındaki kişiler olacaktır.
Yeni düzenlemeye göre;
Saray’ın; bilim dışı, evrensel kurallara ve doğrulara, kanıtlanan maddi olaylara ters düşen sübjektif ve kişisel doğrularına aykırı olarak, bir basın mensubunun ve/veya sosyal medya kullanıcısının; objektif, bilimsel, evrensel, gerçekleşen maddi olaylarla tam örtüşen gerçekleri ve doğruları, alenen söylemesi, yazması halinde, gerçeğe aykırı bilgileri alenen yayma suçunu işlemiş sayılabilecektir.
Örneğin; 124 milyar dolara ne oldu, kimlere peşkeş çekildi? diye sormak, enflasyonun nedeni faiz değildir, faiz neden, enflasyon sonuçtur demek yanlıştır, diye haber yapmak ve sosyal medyada paylaşmak, imamın beyanı ile kanıtlandığı halde, gezi olaylarında camide içki içilmedi haberini yazmak ve sosyal medyada paylaşmak suç sayılabilecektir.
Bu haliyle yeni düzenleme; düşünce ve düşünceyi açıklama özgürlüğünün defterini dürmeye, halkın sesini kısmaya ve doğru bilgi edinme özgürlüğünü yok etmeye yönelik, antidemokratik çok korkunç ve tehlikeli bir düzenlemedir.
Güner Yiğitbaşı
17/06/2022
Hukukçu
Your article helped me a lot, is there any more related content? Thanks!