Yaşar Nuri Öztürk, 5 Şubat 1951’de Bayburt’ta doğmuştur. Annesi Bayburtlu, babası ise Sürmeneli’dir ve Fındıcak köyünde büyümüştür. Ailesi genellikle Çaykara’da bulunan Niyazoğlu sülalesine mensuptur. İlk eğitimini babasından Kur’an okuyarak almış ve dokuz yaşında hâfız olmuştur. Trabzon’da ilkokulu dışarıdan tamamlayarak Trabzon İmam Hatip Lisesi’ne girmiş ve buradan 1968 yılında birincilikle mezun olmuştur. Medrese eğitiminin ardından İstanbul Üniversitesi’nde hukuk ve ilahiyat eğitimi almıştır. İslâm Felsefesi konulu doktorasını 1980’de tamamlayarak aynı alanda doçent olmuştur. Kariyeri boyunca Orta Doğu, Balkanlar, Avrupa, Afrika, ABD, Güney Kore ve Japonya’da akademik araştırmalar yapmıştır. Ayrıca Grenoble Üniversitesi’nde çalışmış ve New York’ta “İslâm Düşüncesi ve Çağdaş Sûfî Düşünce” dersleri vermiştir.
Yaşar Nuri Öztürk, “20. Yüzyılın En Önemli Kişileri” anketinde dünya kamuoyu tarafından belirlenen ilk 10 bilim insanı arasında yer almıştır. Türkçe, Arapça, Farsça, İngilizce ve Fransızca dillerinde çeşitli çalışmaları bulunmaktadır. İslâm dininin zihniyeti, insan ve insan hakları konularında pek çok yerde konferanslar vermiştir ve Kur’ân’ın Özüne Dönüş Hareketi’nin öncülerindendir. Ayrıca Türk üniversitelerinde 26 yıl öğretim üyesi ve dekan olarak görev yapmıştır.
Siyasi yaşamına ise 2002 yılında Cumhuriyet Halk Partisi’nden İstanbul milletvekili olarak başlamış, ancak daha sonra partiden istifa etmiştir. Partideki ayrılışını laiklik anlayışındaki farklılıklar, din algısı ve parti içi demokrasi eksikliği gibi nedenlerle açıklamıştır. Daha sonra Halkın Yükselişi Partisi’ni kurmuş ve dört yıl genel başkanlık yapmıştır. Ancak 2009’da üniversiteyle ilgilenmediği gerekçesiyle genel başkanlık görevinden istifa etmiştir.
2011 yılından itibaren mide kanseri ile mücadele etmiş ve 22 Haziran 2016’da İstanbul’daki evinde vefat etmiştir. Dinî görüşleri arasında Ebû Hanîfe ve İmâm Zeyd hakkında fikirleri, Bâtınîlik ve Karmatîlik konusundaki görüşleri ile reenkarnasyon ve İslam’daki yeri gibi konular önemli yer tutmaktadır.
Yaşar Nuri Öztürk, 22 Haziran 1945 tarihinde Trabzon’un Sürmene ilçesinde doğdu. İlk eğitimini Kur’an’ı babasından öğrenerek aldı ve 9 yaşında hafız oldu. Klasik medrese eğitiminin ardından hukuk ve ilahiyat tahsilini tamamladı. Son Havadis gazetesinde dini yazılar yazarak gazetecilik kariyerine başladı.
Akademik kariyerine odaklanan Öztürk, 1980 yılında “İslam Felsefesi” konulu doktorasını tamamladı ve aynı dalda doçentlik unvanını aldı. Ortadoğu, Balkanlar, Avrupa, Afrika, ABD, Güney Kore ve Japonya’da akademik araştırmalar yaptı, Grenoble Üniversitesi’nde çalıştı.
Türk üniversitelerinde öğretim üyesi ve dekan olarak görev yaptı. İslam zihniyeti, insan hakları konularında pek çok konferans verdi. ABD New York’ta “The Theological Seminary of Barrytown”da misafir profesör olarak dersler verdi.
Öztürk, Türkçe, Arapça, Farsça, İngilizce ve Fransızca dillerinde çeşitli çalışmalar yaptı. Kur’an’ın yorum katılmamış ilk Türkçe çevirisini gerçekleştirdi. 1978 ve 1982’de “Türkiye Milli Kültür Vakfı” ödülünü kazandı.
Ayrıca, Türkiye’deki Kur’an’a dönüş hareketinin öncülerinden biri olarak kabul edildi ve Time Dergisi’nin “20. Yüzyılın En Önemli Kişileri” listesinde yer aldı.
Politik kariyeri de olan Öztürk, 2002 Türkiye genel seçimlerinde Cumhuriyet Halk Partisi’nden İstanbul milletvekili seçildi. Daha sonra Halkın Yükselişi Partisi’ni kurdu ancak 2009’da genel başkanlıktan istifa etti.
Öztürk’ün evlilikleri ve çocuklarıyla ilgili detaylar da belirtilmiştir.
Mide kanseri nedeniyle 2011’de ameliyat geçiren Öztürk, 22 Haziran 2016’da hayatını kaybetti.
Yazarlığıyla da tanınan Yaşar Nuri Öztürk’ün birçok kitabı bulunmaktadır. Bazıları şunlardır:
- Allah ile Aldatmak
- Türkiye’ye Mektuplar
- Asr-ı Saadet Şehitleri
- Kur’an’ı Anlamaya Doğru
- 400 Soruda İslam
- Ehlibeyt’in Annesi Hazreti Fatıma
- Kur’an-ı Kerim ve Türkçe Meali
- Kur’an Açısından Küresel Afetler
- Kur’an’ın Öğrettiği Dualar
- Atatürk’ten Sonraki CHP (Çağı Yanlış Okumanın Serüveni)
- Batı Sömürgeciliği ve İslam Dünyası
- Anadilde İbadet Meselesi Çiğnenen Bir Kitlesel Hakkın Savunulması
- Kur’an Açısından Şeytancılık (Satanizm ve Ötekiler)
- Cevap Veriyorum (Gerçek Dini Arayanlarla Baş Başa)
- İslam Nasıl Yozlaştırıldı Vahyin Dininden Sapmalar, Hurafeler, Bid’atlar
- Depremin Gösterdikleri (Yeni Yüzyıl İçin Uyarılar)
- Kur’an’ın Temel Kavramları
- Kur’an’daki İslam
- Fatiha Suresi Tefsiri
- Tarihi Boyunca Bektaşilik
- Tasavvufun Ruhu ve Tarikatlar
- Mevlana ve İnsan
- Kur’an ve Sünnete Göre Tasavvuf
- Asrısaadetin Büyük Kadınları
- Yeniden Yapılanmak Kur’an’a Dönüş
- Din ve Fıtrat (Yaratılış)
- Çıplak Uyarı
- Kur’an Açısından Küresel Afetler
- Arapçılığa Karşı Akılcılığın Öncüsü: İmamı Azam Ebu Hanife
- İmamı Azam Savunması (Şehit Bir Önder İçin Apolocya)
- Kuran’ın Yarattığı Mucize Devrimler
- İnsanlığı Kemiren İhanet DİNCİLİK (Zulümleriyle Dini Kirletenlerin Tarihi)
- Maun Suresi Böyle Buyurdu (Din Maskeli Zulme Tanrı’nın Vuruşu)
- Enel Hak İsyanı Hallâc-ı Mansur (Darağacında Miraç) – 2 Cilt
- Arapçılığa Karşı Akılcılığın Öncüsü İmamı Azam Ebu Hanife (Esas Fikirleri Gölgelenen Önder)
- Kur’an-ı Kerim’de Lanetlenen Soy
- Emevî Dinciliğine Karşı Mücadelenin Öncüsü Ebu Zer
- Kur’an Verileri Işığında Tasavvuf ve Tarikatlar
- Tanrı’dan Başka İnsanüstü Tanımayan İnanç Deizm